บางปะกง หมายความว่าอย่างไร

ข้าพเจ้าเคยสงสัยว่า

คำว่า  บางปะกง  หมายความว่าอย่างไร

เพราะดู ๆ  ชื่อไปก็ไม่เห็นจะสื่อความ

ตามประสาคนชอบอำ

ข้าพเจ้าก็มักจะคิดหาประวัติศาสตร์ส่วนตัวเอาไว้เพื่ออำชาวบ้าน

ทีนี้ก็ว่าด้วยประวัติความเป็นมาของ  บางปะกง

บางปะกงนั้น  มีตำนานเล่าขานกันมาว่า

ชาวจีนโพ้นทะเล  ได้ล่องเรือจนกระทั่งเข้ามาถึงแถวถิ่นนี้

ซึ่งความก็เล่าว่า  ชาวจีนที่มานั้น  มีลูกมีเมียที่เมืองจีนมาก่อน

ครั้นต่อมา  ลูกก็มีหลาน  หลานได้ฟังเรื่องราวของปู่

ก็ออกตามหา  จนกระทั่งมาเจอปู่ที่แถวถิ่นนี้

ก็เลยได้ชื่อว่า  บางปะกง

ก็คือบางที่หลาน  ปะ  กับ  กง  หรือ  ก๋ง  นั่นเอง

อันนี้เป็นข้อสันนิษฐานที่  ๑


ต่อไปเป็นข้อสันนิษฐานที่  ๒

ถ้าเราขับรถมาตามถนนเส้นบางนา-ตราด

เราจะเห็นว่า  มีหลาย ๆ  บางที่มีชื่อเป็น  จำพวก  เดียวกัน

ไล่มาตั้งแต่  บางนา  ก็คือ  มี  นา

บางบ่อ  ก็คือ  มี  บ่อน้ำ

บางวัว  ก็คือ  มี  วัว

(ถ้าสังเกตให้ดี ๆ  จะเห็น  บางควาย  ด้วย )

ซึ่งล้วนแล้วเกี่ยวเนื่องกับการเกษตรกรรมทั้งสิ้น

ดังนั้น  บางปะกง  ก็น่าจะต้องเกี่ยวกับ  การเกษตรกรรมเช่นกัน

จึงสันนิษฐานว่า  บางปะกง  ก็น่าจะมาจาก  บาง  ที่  ซ่อมกง

กง  ก็คือวงของล้อเกวียน  นั่นเอง

เพราะ  ปะ  ก็มีความหมายอีกอย่างหนึ่งว่า  ซ่อมโดยเอาอะไรปิดทับลงไป


อันนี้เอาไว้อำกันเล่น ๆ  

ส่วนข้อมูลที่มาจากนักวิชาการอย่าง  สุจิตต์  วงษ์เทษ

ก็ว่า


 "บางปะกง มีชื่อเดิมว่า บางบองกอง, หรือบางมังกง เป็นชุมชนหมู่บ้านประมงชายฝั่ง อยู่ปากน้ำบางปะกงปลายสุดออกอ่าวไทย เลยเรียกแม่น้ำทั้งสายตามชื่อชุมชนหมู่บ้านที่อยู่ปากน้ำว่าบองกอง, มังกง แล้วกร่อนเป็นบางปะกง
          บาง เป็นคำร่วมเก่าแก่ของคนสุวรรณภูมิทุกเผ่าพันธุ์ หมายถึงทางน้ำเล็กๆ ที่ไหลเชื่อมกับทางน้ำใหญ่กว่า แล้วมีชุมชนตั้งอยู่ตรงปากทางน้ำที่เชื่อมกันเรียกว่าบาง
          ปะกง เป็นคำกร่อนจากคำเขมรว่า บงกง อ่านว่าบ็องกอง แปลว่า กุ้ง
          แต่บางทีเชื่อกันว่าเป็นคำเรียกปลาชนิดหนึ่งว่ามังกง (อาจเลียนเสียงและรูปจากมังกร อย่างเดียวกับ กุ้ง-กั้ง ฯลฯ) มีใช้เก่าสุดในโคลงกำสรวลสมุทร (ราว พ.ศ. 2025) มีชื่อ ปลามังกง, ปลาทุกัง, ปลาฉลาม ว่า “มังกงทุกังฉลาม เห็นโห่”
          นิราศเมืองแกลงของสุนทรภู่ เรียกคำเต็มว่า บางมังกง เป็นชุมชนหมู่บ้านประมงชาวจีน (เจ๊ก) มีในกลอนว่า
                 ถึงหย่อมย่านบ้านบางมังกงนั้น          
ดูเรียงรันเรือนเรียบชลาสินธุ์
          แต่แล้วบ้านตากปลาริมวาริน                      
เหม็นแต่กลิ่นเน่าอบตลบไป
          เห็นศาลเจ้าเหล่าเจ๊กอยู่เซ็งแซ่                   
ปูนทะก๋งองค์แก่ข้างเพศไสย
          เกเลเอ๋ยเคยข้ามคงคาลัย                         
ช่วยคุ้มภัยปากอ่าวเถิดเจ้านาย"


ทีนี้ถ้าใครผ่าน ๆ  มาแถวนี้

ก็จะเห็นอีกบางหนึ่ง  ก็คือ   บางพลี  และ  บางเสาธง

แต่ละชื่อล้วนน่าสนใจทั้งสิ้น

ก็ลองไปค้น ๆ  ดูเองก็แล้วกันครับ

จะได้ไม่ถูกอำ

หุหุ

ธัชชัย  ธัญญาวัลย
๒๖  กุมภาพันธ์  ๒๕๕๖